بهبود سلامت کلیه‌ها
کلیه‌ها اندام‌هایی حیاتی‌اند که در انجام چندین عملکرد مهم در بدن نقش دارند. تقریباً یک‌سوم بزرگسالان در ایالات متحده در معرض خطر ابتلا به بیماری‌های کلیوی‌اند. افرادی که مدتی طولانی از داروهایی خاص استفاده می‌کنند یا بیماری‌هایی مانند دیابت و فشارخون بالا دارند، بیشتر در معرض بیماری‌های کلیوی‌اند. متأسفانه در بیشتر افراد مبتلا به بیماری‌های کلیوی علائم خیلی دیر نمایان می‌شوند؛ بنابراین زمانی‌که این بیماری‌ها تشخیص داده می‌شوند، آسیب‌های جبران‌ناپذیری رخ داده و دو گزینه برای بیماران باقی مانده است: دیالیز یا پیوند کلیه.
کلیه‌ها کارهای مختلفی را انجام می‌دهند مانند:
- تنظیم تعادل مناسب آب و نمک در بدن
- فیلتر مواد زائد و محصولات سمی مختلف از بدن
- حفظ تعادل الکترولیت (مانند سدیم، پتاسیم، منیزیم و فسفر) در بدن
- تنظیم فشارخون
- حفظ سلامت استخوان‌ها با فعال‌کردن ویتامین دی
- حفظ سطح سالم گلبول‌های قرمز در بدن
موارد مختلفی فرد را در معرض بیماری‌های کلیوی قرار می‌دهد که عبارت‌اند از:
- فشارخون بالا
- دیابت
- سیگارکشیدن
- چاقی
- بیماری‌های قلبی
- سابقهٔ خانوادگی بیماری‌های کلیوی
- استفادهٔ طولانی‌مدت از داروهای خاص مانند داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی یا NSAID (مسکن‌ها)
- بیماری‌های خودایمنی مانند لوپوس و میلوم متعدد (مولتیپل میلوما)
- سنگ کلیه
- عفونت‌های مزمن (طولانی‌مدت) مجاری ادراری
- سن بالا
مراقبت از کلیه‌ها و انجام منظم معاینات بسیار مهم است، به‌ویژه اگر در معرض خطر بیماری‌های کلیوی هستید.
احتمال ابتلا به بیماری‌های کلیوی ممکن است در افراد مختلف متفاوت باشد. برخی عوامل غیرقابل‌تغییر مانند سن، ژنتیک یا سابقهٔ خانوادگی بیماری‌های کلیوی ممکن است شما را در معرض خطر قرار دهد. بااین‌حال، می‌توانید با مدیریت عوامل قابل‌تغییر مانند رژیم غذایی سالم و بهبود شیوهٔ زندگی از خطر ابتلا به بیماری‌های کلیوی دور بمانید.
در زیر نکاتی آورده شده‌است که با رعایت آن‌ها می‌توانید سلامت کلیهٔ خود را بهبود بخشید:
- هیدراته بمانید: نوشیدن مقدار زیادی مایعات برای حفظ سلامت کلیه‌ها مهم است. نیاز بدن به مایعات به عوامل مختلفی مانند فعالیت بدنی، آب‌وهوا و شرایط سلامتی بستگی دارد. در صورت سالم بودن و زندگی در شرایط آب‌وهوایی مناسب، توصیه می‌شود روزانه حدود دو لیتر مایعات بنوشید. ممکن است برای اطلاع از نیازهای فردی بدن خود به مایعات، نیاز باشد با پزشک خود مشورت کنید.
- فعالیت فیزیکی داشته باشید: فعالیت بدنی منظم از شما در برابر بیماری‌های کلیوی و عوامل خطر مانند چاقی، فشارخون بالا و دیابت محافظت می‌کند.
- وزنتان را در محدودهٔ سالم نگه دارید: اضافه‌وزن یا چاقی ممکن است شما را در معرض بیماری‌های کلیوی قرار دهد.
- غذاهای سالم بخورید: مصرف میوه و سبزیجات و پرهیز از غذاهای فراوری‌شده و چرب به سلامت کلیه‌های شما کمک می‌کند. مصرف نمک خود را به 5 تا 6 گرم در روز محدود کنید.
- فشارخون خود را تنظیم کنید: فشارخون خود را بررسی کنید. با مشورت پزشک از داروهای مناسب استفاده کنید و شیوهٔ زندگی سالم را در پیش بگیرید.
- قند خون خود را کنترل کنید: در بسیاری از افرادِ مبتلا، دیابت دیر تشخیص داده می‌شود. شما باید قند خون خود را به‌طور منظم و بر اساس عوامل خطری که ممکن است برای دیابت داشته باشید، بررسی کنید. با کنترل قند خون می‌توان از آسیبِ کلیه ناشی از دیابت جلوگیری کرد.
- سیگار و دخانیات را ترک کنید: مصرف دخانیات و سیگار به هر شکلی، فعال، غیرفعال یا ویپ، برای کلیه‌های شما مضر است. سیگارکشیدن همچنین خطر بیماری‌های قلبی و سرطان کلیه را افزایش می‌دهد.
- از مصرف مکرر داروهای ضددردِ بدون نسخه خودداری کنید: استفادهٔ طولانی‌مدت از داروهای ضددرد مانند داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (NSAID) به کلیه‌های شما آسیب می‌رساند.
- اگر در معرض خطر هستید کارکرد کلیهٔ خود را بررسی کنید: افرادی که عوامل خطر مانند دیابت، فشارخون بالا، چاقی و سابقهٔ خانوادگی بیماری‌های کلیوی را دارند باید به‌طورمرتب معاینه شوند تا از بروز اختلالات کلیوی جلوگیری شود. بررسی منظم پروتئین ادرار یا میکروآلبومینوری (ردیابی پروتئین در ادرار) راهی خوب برای تعیین عملکرد کلیه‌ها در صورت ابتلا به دیابت یا فشارخون بالا است. آزمایش مثبت نشان‌دهندهٔ آسیب کلیه است که هنوز قابل‌برگشت است.
منبع:
